ऑस्ट्रेलियन-अमेरिकेच्या अहवालानंतर दिल्लीत अस्वस्थता

Australia:- भारतीय गुप्तचर अधिकाऱ्यांवर ऑस्ट्रेलिया (Australia) आणि अमेरिकेत कारवाया केल्याचा आरोप आहे आणिऑस्ट्रेलियन आणि अमेरिकन मीडिया (American media) रिपोर्ट्समध्ये त्याचे खुलासे आश्चर्यचकित करणारे आहेत. गुप्तचर ऑपरेशन्सच्या कथित खुलाशानंतर पाश्चात्य भागीदारांकडून ‘ठोस प्रतिक्रिया’ येऊ शकते या वस्तुस्थितीमुळे नवी दिल्लीची अस्वस्थता आहे.

ऑस्ट्रेलियात गुप्तचर नेटवर्क चालवल्याचा दावा

मंगळवारी, ऑस्ट्रेलियन ब्रॉडकास्टिंग कॉर्पोरेशन एबीसी (ABC) ने दावा केला की “संवेदनशील संरक्षण प्रकल्प आणि विमानतळ (Airport) सुरक्षा तसेच ऑस्ट्रेलियाच्या व्यापार संबंधांवरील गोपनीय माहिती चोरण्याचा प्रयत्न करताना पकडल्यानंतर भारतीय हेरांना ऑस्ट्रेलियातून हद्दपार करण्यात आले आहे.”ऑस्ट्रेलियन आणि सिडनी (Sydney) मॉर्निंग हेराल्डने दावा केला आहे की या घटनेनंतर दोन भारतीय “हेर” यांना ऑस्ट्रेलिया सोडण्यास सांगितले होते. ABC ने अहवाल दिला आहे की “ऑस्ट्रेलियन सिक्युरिटी इंटेलिजेंस ऑर्गनायझेशन (ASIO) ने 2020 मध्ये हेरगिरी नेटवर्कचा पर्दाफाश केला, असा दावा केला की परदेशी ‘हेरांची घरटी’ ऑस्ट्रेलिया तसेच ऑस्ट्रेलियामध्ये राहणाऱ्या भारतीय समुदायाच्या (Indian community) लोकांवर लक्ष ठेवत आहेत. तर, सोमवारी एक दिवस आधी, अमेरिकेच्या वॉशिंग्टन पोस्टने आपल्या अहवालात खलिस्तान समर्थक शीख फुटीरतावादी गुरपतवंत सिंग पन्नूनच्या हत्येच्या कटात सहभागी असलेल्या गुप्तचर अधिकाऱ्याची ओळख उघड केली होती वॉशिंग्टन (Washington) पोस्टने पन्नूनच्या हत्येची योजना आखलेल्या भारतीय अधिकाऱ्याचे नाव विक्रम यादव असे ठेवले आहे की, भारताचे राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोभाल यांनाही या कारवाईची माहिती आहे, परंतु त्यांनी सांगितले की, अद्याप याचा पुरावा मिळालेला नाही.

हेरगिरीच्या अहवालावर भारताने काय म्हटले?

भारतीय परराष्ट्र मंत्रालयाचे अधिकृत प्रवक्ते रणधीर जैस्वाल यांनी वॉशिंग्टन पोस्टच्या वृत्तावर म्हटले आहे की, हा अहवाल एका “गंभीर प्रकरणावर” “अयोग्य आणि निराधार आरोप” करतो. संघटित गुन्हेगार, दहशतवादी आणि इतरांच्या नेटवर्कवर यूएस सरकारने सामायिक केलेल्या सुरक्षा चिंतेची चौकशी करण्यासाठी उच्च-स्तरीय पॅनेलद्वारे “चालू तपास” कडेही त्यांनी लक्ष वेधले.

ABC नुसार, ASIO महासंचालक माईक बर्गेस (Mike Burgess) यांनी 2021 मध्ये त्यांच्या वार्षिक धोक्याच्या मूल्यांकनात गुप्तचर नेटवर्कला “इशारा” दिला, परंतु त्यामागे कोणता देश असल्याचा आरोप केला गेला नाही. बर्गेसने कथितपणे तपशीलवार तपशीलवार माहिती दिली की हेरांनी ऑस्ट्रेलियन सरकारच्या सुरक्षा क्लिअरन्स अधिकाऱ्याची नेमणूक कशी केली ज्यांना “संरक्षण तंत्रज्ञानावरील संवेदनशील माहिती” उपलब्ध होती, एबीसीने वृत्त दिले. एबीसीच्या या खुलाशावर भारत सरकारने अद्याप कोणतीही प्रतिक्रिया दिलेली नाही, तर ऑस्ट्रेलियन सरकारही एबीसीच्या या खळबळजनक खुलाश्याला फारसे महत्त्व देत नाहीये. या मुद्द्यावर भारतासोबत सार्वजनिक भांडण होऊ नये, अशी ऑस्ट्रेलियन सरकारचीही इच्छा असल्याचे दिसते.