आचार्य चाणक्य यांचे मोलाचे उपदेश
आचार्य चाणक्य यांचे नीतिशास्त्र (Ethics) जीवनाच्या विविध पैलूंचे वर्णन करते. यासोबतच त्या मूलभूत तत्त्वांचेही वर्णन करते, ज्याचा अवलंब करून व्यक्ती आपल्या जीवनात चांगले बदल घडवू शकते. अशा स्थितीत आचार्य चाणक्य (Acharya Chanakya) यांनी आपल्या नीतिशास्त्रात अशा काही लोकांबद्दल सांगितले आहे, ज्यांना कुठेही मान मिळत नाही.
अशा लोकांपासून दूर रहा –
आचार्य चाणक्य म्हणतात की, मूर्ख लोक म्हणजे अज्ञानी लोक देखील पिशाचसारखे असतात, कारण जसे लोक पिशाच टाळतात. त्याचप्रमाणे लोक नेहमी मूर्ख लोकांपासून दूर राहणे पसंत करतात.
अशा लोकांना कुठेही मान मिळत नाही –
चाणक्य यांचा मते, जो माणूस नैतिकतेचा त्याग करून किंवा अधर्माचा मार्ग स्वीकारून पैसा (Money) कमावतो, त्याला कुठेही मान-सन्मान मिळत नाही. अशी व्यक्ती केवळ समाजातच नाही तर आपल्या लोकांमध्येही आदर गमावते.
यापुढे आदरास पात्र नाही –
काही लोक गोड बोलतात किंवा इतरांची खुशामत करून फक्त त्यांचे काम पूर्ण करतात. बहुतेक हे असे लोक आहेत जे अक्षम आहेत आणि त्यांना नेहमी त्यांच्या चोरीसाठी पकडले जाण्याची भीती असते. त्याच्या अक्षमतेचे रहस्य उलगडले तर तोही आदरास पात्र ठरतो.
जे लोक इतरांवर अत्याचार करतात –
एखाद्या व्यक्तीने इतरांशी वागण्याची पद्धत त्याला आदरास पात्र बनवते. अशा स्थितीत आचार्य चाणक्य यांच्या मते, जो व्यक्ती पशु, पक्षी, लहान मुले, कामगार वर्ग आणि वृद्ध लोकांचा छळ करतो, त्याला सन्मानाचा अधिकार नाही. त्याच वेळी, या लोकांचा आदर करणारे लोक देखील यापुढे आदरास पात्र नाहीत.
