Harvard University: जगातील बहुतेक देशांमध्ये बदलत्या खाद्यपदार्थांच्या ट्रेंडमुळे अनेक आजार वेगाने पसरत आहेत. दरम्यान, वैद्यकीय संशोधनातील (Medical research) निष्कर्षांद्वारे तज्ज्ञ वेळोवेळी आरोग्याबाबत इशाराही देतात. हार्वर्ड युनिव्हर्सिटीच्या (Harvard University) संशोधकांना नुकतेच एका संशोधनात असे आढळून आले आहे की, अल्ट्रा प्रोसेस्ड फूड (Ultra-Processed Food) आरोग्यासाठी अत्यंत घातक ठरत आहे. खाण्याच्या या प्रवृत्तीमुळे, विशेषतः ज्या देशांमध्ये लोक बहुतेक गोठवलेल्या अन्नावर किंवा UPF वर अवलंबून असतात अशा देशांमध्ये परिस्थिती खूपच वाईट आहे. गेल्या 70 वर्षांत आहाराच्या पद्धतींमध्ये मोठा बदल झाला आहे. घरी अन्न शिजवण्याऐवजी, लोकांनी अल्ट्रा-प्रोसेस्ड खाद्यपदार्थांचा प्रचार सुरू केला आहे.
कोल्ड्रिंक्स, चॉकलेट्स, कँडीजपासून आरोग्याला धोका!
खरंच, अल्ट्रा-प्रोसेस्ड फूड्स असे पदार्थ असतात ज्यात ॲडिटीव्ह (Additive) आणि घटक असतात जसे की कृत्रिम गोडवा, रंग आणि प्रिझर्व्हेटिव्ह (Preservatives) जे सामान्यतः घरगुती स्वयंपाकघरात आढळत नाहीत. हे असे पदार्थ आहेत ज्यात संतृप्त चरबीचे प्रमाण जास्त आहे आणि त्यात पोषक आणि फायबरची कमतरता आहे. अतिप्रक्रिया केलेले अन्न आरोग्यासाठी हानिकारक असल्याचे वैद्यकीय (Medical) तज्ज्ञांचे मत आहे. यामध्ये विशेषतः मांस, गोड पेये, मिठाई आणि इतर फास्ट फूड (Fast food) यांचा समावेश होतो. अतिप्रक्रिया केलेल्या अन्नाच्या अतिसेवनामुळे अल्पावधीतच मृत्यूमुखी पडणाऱ्यांची संख्या वाढत असल्याचे तज्ज्ञांना (Experts) त्यांच्या संशोधनात आढळून आले आहे.
हार्वर्डच्या संशोधकांचा मोठा दावा
बीएमजे या वैद्यकीय साप्ताहिक (Weekly) मासिकात प्रसिद्ध झालेल्या एका संशोधनात (Research) धक्कादायक दावा करण्यात आला आहे. संशोधन लेखात असे दिसून आले आहे की जे लोक नियमितपणे अल्ट्रा-प्रोसेस्ड मांस खातात त्यांना अकाली मृत्यूची शक्यता 13% जास्त असते. याव्यतिरिक्त, ज्यांनी जास्त साखर आणि कृत्रिमरित्या गोड पेये वापरली आहेत त्यांच्यामध्ये लवकर मृत्यूचा धोका 9% वाढला आहे. एकूण अभ्यासानुसार, ज्यांनी अल्ट्रा-प्रक्रिया केलेले अन्न खाल्ले त्यांच्यामध्ये मृत्यूचे प्रमाण 4% जास्त असल्याचे आढळून आले.
8,193 मृत्यूच्या डेटाचे विश्लेषण केले
संशोधकांनी त्यांचा विषय पुढे नेण्यासाठी सुमारे 34 वर्षे संशोधन केले. तीन दशकांहून अधिक काळ चाललेल्या या संशोधनात एकूण 1,14,000 नमुने निवडण्यात आले. या कालावधीत, संशोधकांनी 48,193 मृत्यू ओळखले, ज्यात कर्करोगामुळे 13,557 मृत्यू, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांमुळे 11,416 मृत्यू, श्वसन रोगांमुळे 3,926 मृत्यू आणि न्यूरोडिजेनेरेटिव्ह (Neurodegenerative) रोगांमुळे 6,343 मृत्यू यांचा समावेश आहे.
अनेक रोगांमध्ये वाढ झाल्याची पुष्टी
संशोधकांनी निष्कर्ष काढला की अल्ट्रा-प्रोसेस्ड खाद्यपदार्थांचे (Food) परिणाम समजून घेण्यासाठी विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे. गेल्या काही दशकांमध्ये वेगाने बदलणारे आहाराचे ट्रेंड वाढले आहेत. पाश्चात्य देशांमध्ये, यूपीएफ आता सरासरी व्यक्तीच्या आहाराचा महत्त्वपूर्ण भाग बनवतात, ज्यात दररोजच्या आहाराच्या अर्ध्या भागाचा समावेश होतो. 80% तरुण आणि कमी उत्पन्न असलेले लोक फास्ट फूडचे सेवन करतात. संशोधनात असा दावा करण्यात आला आहे की अल्ट्रा-प्रोसेस्ड खाद्यपदार्थांमुळे कर्करोग, मानसिक आरोग्य समस्या, टाइप 2 मधुमेह आणि अकाली मृत्यू यासह अनेक आरोग्य समस्यांमध्ये वाढ होते.
