Mahakumbh 2025 : 13 जानेवारी 2025 पासून महाकुंभ आयोजित केला जाणार आहे, ज्यामध्ये संपूर्ण यूपी प्रशासन (UP Administration) तयारीला लागले आहे. या महाकुंभात देश-विदेशातील पर्यटक संगमात स्नान करण्यासाठी येणार आहेत. संगमामध्ये स्नान केल्याने व्यक्तीची सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते, परंतु महाकुंभातील संगमात स्नान करण्याचे विशेष महत्त्व आहे, त्याचा संगमाशी विशेष संबंध आहे.
संगम हे उत्तर प्रदेशातील प्रयागराज (अलाहाबाद) येथे गंगा, यमुना आणि पौराणिक सरस्वती नद्यांचा संगम (Mahakumbh 2025) असल्याचे ज्ञात आहे. याला त्रिवेणी संगम (Triveni Sangam) म्हणतात. भारतीय संस्कृती, इतिहास आणि धर्मात या स्थानाला अत्यंत महत्त्व आहे.
धार्मिक महत्त्व
असे मानले जाते की, संगमावर स्नान केल्याने आत्म्याला मोक्ष प्राप्त होतो. महाभारत (Mahabharata) आणि रामायण (Ramayana) यांसारख्या पौराणिक ग्रंथांमध्येही या स्थानाचा उल्लेख आहे. गंगा-जमुना आणि सरस्वती जिथे मिळतात; तिथे संगमचे पाणी निळे आहे. सरस्वती नदी अदृश्य मानली जात असली, तरी ती आध्यात्मिकरित्या जाणवते.
महाकुंभ आणि संगमचा संबंध दर 12 वर्षांनी संगमच्या काठावर हा मेळा जगातील सर्वात मोठा धार्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम आहे, ज्यामध्ये कोट्यवधी भक्त, संत आणि योगी जमतात. असे मानले जाते की, (Mahakumbh 2025) समुद्रमंथनाच्या वेळी अमृत कलशातील अमृताचे काही थेंब संगमासह चार ठिकाणी पडले. म्हणूनच प्रयागराज (संगम), हरिद्वार, उज्जैन आणि नाशिक येथे महाकुंभ आयोजित केला जातो.
ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व
मुघल सम्राट अकबराने (Mughal Emperor Akbar) संगमावर अलाहाबाद किल्ला बांधला होता, त्यात अक्षयवटाचे दर्शन महत्त्वाचे आहे. हे ठिकाण भारतीय धार्मिक आणि सांस्कृतिक उपक्रमांचे केंद्र राहिले आहे. कुंभमेळ्यादरम्यान; लाखो टन फुले, दिवे आणि मंत्रोच्चारांनी संगम परिसर उत्साही होतो.
