एटीएममध्ये 100 आणि 200 रुपयांच्या नोटा अपलोड करण्याचे निर्देश!
नवी दिल्ली (Reserve Bank of India) : भारतीय रिझर्व्ह बँकेने देशातील बँकांना सप्टेंबर 2025 पर्यंत देशातील 75 टक्के एटीएममध्ये 100 आणि 200 रुपयांच्या नोटा अपलोड करण्याचे निर्देश दिले आहेत. आरबीआयच्या या सूचनेनंतर, तज्ज्ञांचे मत आहे की, भारतीय रिझर्व्ह बँक (Reserve Bank of India) 500 रुपयांच्या नोटेवरील अवलंबित्व कमी करू इच्छित आहे. तर, 2000 नंतर 500 रुपयांची नोट देखील बंद करता येईल का? संपूर्ण प्रकरण काय आहे ते जाणून घ्या.
‘या’ नोटा चलनातून काढून टाकल्या!
बँकिंग तज्ज्ञ आणि व्हॉइस ऑफ बँकिंगचे संस्थापक अश्विणी राणा (Ashwini Rana) यांच्या मते, देशातील एटीएममधून काढल्या जाणाऱ्या रोख रकमेमध्ये आरबीआय 100 आणि 200 रुपयांच्या नोटांवर अवलंबित्व वाढवू इच्छित आहे. तसेच, रोख रकमेसाठी 500 रुपयांच्या नोटेवरील अवलंबित्व कमी करायचे आहे. मोठ्या नोटांवरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी, रिझर्व्ह बँकेने 2000 रुपयांच्या नोटा चलनातून (Custom) काढून टाकल्या.
तर 500 रुपयांची नोट बंद होणार का?
अश्विनी राणा यांच्या मते, ज्याप्रमाणे 2000 रुपयांची नोट चलनातून काढून टाकण्यात आली, त्याचप्रमाणे 500 रुपयांची नोटही चलनातून काढून टाकण्यात येणार आहे. याचे उत्तर फक्त रिझर्व्ह बँकच देऊ शकते. पण संकेत असे आहेत. राणा म्हणतात की, ते आत्ता घडू शकते किंवा नाही, पण जर ते येत्या वर्षात घडले तर ती मोठी गोष्ट नाही.
निर्णय का घेतला जाऊ शकतो?
बँकिंग तज्ज्ञ अश्विनी राणा यांनी सांगितले की, भारतात डिजिटल व्यवहार वेगाने वाढले आहेत आणि आरबीआय डिजिटल चलन (RBI Digital Currency) ई-रुपी सादर करण्याची तयारी करत आहे. अशा परिस्थितीत, रिझर्व्ह बँकेला चलन छपाईचा खर्चही कमी करायचा आहे. खरंतर, सरकारला (Government) नोटा छापण्यासाठी खूप मोठा खर्च करावा लागतो. म्हणून, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया एटीएममध्ये लहान नोटा मोठ्या प्रमाणात चलनात आणू इच्छिते.
2000 रुपयांच्या नोटेबाबतही अशीच परिस्थिती!
तज्ज्ञांचा असा विश्वास आहे की, 2000 रुपयांच्या नोटेप्रमाणे, आरबीआय 500 रुपयांच्या नोटेचे चलन हळूहळू कमी करू शकते. जेणेकरून देशात लहान नोटांचे चलन वाढवता येईल. राणांच्या मते, 500 रुपयांच्या नोटा साठवून ठेवणाऱ्यांनी सावधगिरी बाळगावी. असे होऊ शकते की, त्यांची अवस्था देखील 2000 रुपयांच्या नोटेसारखी होईल.
