नवी दिल्ली/ मुंबई (Tomato Price Hike) : पावसाळा सुरु झाला अन् बाजारातील भाज्यांचे भाव गगनाला भिडले. मुसळधार पावसामुळे पुरवठा विस्कळीत झाल्यामुळे देशातील अनेक भागात बटाटे, कांदा आणि टोमॅटोच्या दरात वाढ झाली आहे. विशेष बाब म्हणजे दिल्ली, कानपूर, कोलकाता, मुंबई यासह अनेक शहरांमध्ये टोमॅटोच्या किरकोळ किमती 70 ते 90 रुपये किलोने वाढल्या असून, त्याचा परिणाम सामान्य जनतेवर होत आहे. यंदाच्या वर्षात (Tomato Price Hike) टोमॅटोच्या दरात झालेली ही सर्वात जलद वाढ आहे. मात्र, राज्यांतील बाजारपेठेत ताजी पिके पोहोचणार असल्याने लवकरच दिलासा मिळण्याची अपेक्षा आहे.
विशेष अहवालानुसार, दिल्ली आणि राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्रामध्ये मदर डेअरीद्वारे चालवल्या जाणाऱ्या सफाल किराणा दुकानांमध्ये टोमॅटो 75 रुपये किलो दराने विकले जात आहेत. गेल्या वर्षी जुलैमध्ये टोमॅटोच्या किमती 200 रुपये किलोच्या पुढे गेल्या होत्या. (Market inflation) दिल्ली, मुंबई, चेन्नई आणि बेंगळुरू येथे टोमॅटोची लागवड करणारे शेतकरी श्रीमंत झाले होते. जूनमध्ये टोमॅटोच्या किमतीत वर्षभरापूर्वीच्या तुलनेत घट झाली. परंतु भाजीपाला मागील महिन्याच्या तुलनेत अधिक महाग राहिला. (Tomato Price Hike) टोमॅटोच्या सरासरी ग्राहकांच्या किमती 15% घसरून 2 जुलै रोजी 54.42 रुपये प्रति किलोवर आल्या. गेल्या वर्षी 64.5 रुपये प्रति किलो होत्या. महिन्यापूर्वीच्या तुलनेत किमती 71 टक्क्यांनी वाढल्या आहेत.
येत्या 7 दिवसांत भाव कमी होण्याची अपेक्षा
आंध्र प्रदेशातील चित्तूर आणि कर्नाटकातील कोलार यांसारख्या प्रमुख (Tomato grower) टोमॅटो उत्पादक भागात पिकांची स्थिती चांगली असल्याने आठवडाभरात भाव कमी होतील, अशी आशा ग्राहक व्यवहार मंत्रालयाने व्यक्त केली आहे.
कांदा आणि बटाट्याच्या दरातही वाढ
शिवाय, कांदा आणि बटाट्याच्या किरकोळ किमती एका वर्षापूर्वीच्या तुलनेत अनुक्रमे 81% आणि 57% ने वाढल्या आहेत. ज्यामुळे अन्नधान्य महागाई वाढली आहे आणि मध्यवर्ती बँकेच्या धोरण निर्मात्यांमध्ये चिंता वाढली आहे. मागील वर्षी प्रतिकूल हवामान आणि कमी उत्पादनामुळे या जीवनावश्यक किराणा मालाच्या किमती उंचावल्या आहेत.
टोमॅटो महाग होण्याचे कारण काय?
पिकाची नासाडी :
पावसामुळे शेतात पाणी येते, त्यामुळे टोमॅटोचे पीक सडते किंवा खराब होते. त्यामुळे बाजारात (Tomato rate) टोमॅटोची उपलब्धता कमी होते.
पुरवठा साखळीतील व्यत्यय:
मुसळधार पावसामुळे वाहतूक आणि पुरवठा साखळी प्रभावित झाल्याने बाजारात (Tomato rate) टोमॅटोचा पुरवठा कमी झाला आहे.
उत्पादनात घट :
सततच्या पावसामुळे शेतकऱ्यांना टोमॅटो लागवडीत अडचणी येत असून, त्यामुळे उत्पादनात घट होत आहे.
काळाबाजार:
काळाबाजार म्हणजे बाजारात कृत्रिम टंचाई निर्माण करून टोमॅटोचे भाव अनावश्यकपणे वाढवणे. (Tomato rate) टोमॅटोचा काळाबाजार ही एक गंभीर समस्या आहे, विशेषत: जेव्हा टोमॅटोच्या किमती झपाट्याने वाढत असतात.
स्टोरेज:
व्यापारी टोमॅटोची (Tomato rate) मोठ्या प्रमाणावर साठवणूक करून बाजारात कृत्रिम टंचाई निर्माण करू शकतात.
