नवी दिल्ली (Digital camera Telescope) : जगातील सर्वात मोठा डिजिटल कॅमेरा असलेली दुर्बीण: चिलीच्या वाळवंटात असलेल्या पर्वताच्या शिखरावर, डिजिटल कॅमेरा असलेली (Digital camera Telescope) जगातील सर्वात मोठी दुर्बीण विश्वाची रहस्ये उघड करण्याच्या तयारीत आहे. या कॅमेऱ्याची क्षमता एवढी आहे की तो एकाच वेळी संपूर्ण भारताचे फोटो काढू शकतो. व्हेरा रुबिन नावाची ही दुर्बीण आकाशगंगा, तारे आणि इतर खगोलीय वस्तूंची अत्यंत तपशीलवार छायाचित्रे घेणार आहे.
शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की, या दुर्बिणीच्या मदतीने आपण नवीन ग्रह, कृष्णविवर आणि इतर अज्ञात खगोलीय पिंड शोधू शकतो. ही दुर्बीण दर तीन रात्री संपूर्ण आकाशाची छायाचित्रे घेणार आहे. या दुर्बिणीतून मिळालेल्या डेटामुळे विश्वाची निर्मिती आणि उत्क्रांतीबद्दलच्या आपल्या समजात क्रांती होईल.
ही (Digital camera Telescope) नवीन दुर्बीण चिलीची राजधानी सँटियागोच्या उत्तरेला सुमारे 482 किलोमीटर अंतरावर असलेल्या 2,682 मीटर उंच सेरो पाचोन पर्वतावर असलेल्या वेधशाळेत बसवली जात आहे. या दुर्बिणीच्या आत असलेल्या कॅमेऱ्याचे रिझोल्यूशन 3,200 मेगापिक्सेल आहे. जे अंदाजे 300 सेल फोनच्या पिक्सेलइतके आहे. प्रत्येक फोटो 40 पौर्णिमेच्या समतुल्य असलेल्या आकाशाचे क्षेत्र कव्हर करणार आहे.
दर तीन रात्री, (Digital camera Telescope) दुर्बिणी संपूर्ण आकाशाचे छायाचित्र घेईल. अशा प्रकारे ते हजारो फोटो तयार करेल. यामुळे खगोलशास्त्रज्ञांना त्यांच्या अभ्यासातही मदत होणार आहे. व्हेरा रुबिन अंदाजे 17 अब्ज तारे आणि 20 अब्ज आकाशगंगा शोधतील जे आपण यापूर्वी कधीही पाहिले नाहीत आणि ही फक्त एक सुरुवात आहे.
दुर्बिणी एका दशकापर्यंत रात्रीच्या आकाशाचे सर्वेक्षण करेल, दररोज रात्री 1,000 छायाचित्रे घेईल. हिग्स म्हणतात की, आम्ही विज्ञानाच्या नवीन क्षेत्रांबद्दल, वस्तूंचे नवीन वर्ग, नवीन प्रकारच्या शोधांबद्दल बोलू. तुम्हाला अजून सांगू शकत नाही, कारण ते काय आहेत हे मला माहीत नाही आणि मला वाटते की ही खरोखरच रोमांचक गोष्ट आहे.
ऑप्टिकल टेलिस्कोपसाठी उंच, गडद आणि कोरड्या साइटची आवश्यकता आहे. प्रकाश प्रदूषण आणि हवेतील आर्द्रता या मुद्द्यांचा संदर्भ देताना हिग्स म्हणतात की, यामुळे उपकरणांची संवेदनशीलता कमी होते. खूप स्थिर आणि चांगल्या प्रकारे समजले जाणारे वातावरण हवे आहे आणि चिलीमधील रात्रीच्या आकाशाची गुणवत्ता अपवादात्मक आहे. त्यामुळेच येथे अनेक दुर्बिणी आहेत. (Digital camera Telescope) नवीन दुर्बिणी सध्या बांधकामाच्या अंतिम टप्प्यात आहे. ते अपेक्षित आहे. 2025 मध्ये कार्यान्वित होईल. त्यानंतर प्राप्त केलेला डेटा खगोलशास्त्रज्ञांच्या निवडक गटाला दरवर्षी प्रसिद्ध केला जाईल, जेणेकरून जागतिक विज्ञान समुदाय त्यावर कार्य करू शकेल.
