बंगळुरू (Venus Misson Shukrayaan 1) : गेल्या आठवड्यात केंद्रीय मंत्रिमंडळाने भारताच्या व्हीनस मिशनला मान्यता दिली आहे. जे भारतीय अंतराळ संस्था इस्रो मार्च 2028 मध्ये प्रक्षेपित करण्याची शक्यता आहे. 2013 मध्ये प्रक्षेपित केलेल्या मार्स ऑर्बिटर मिशननंतर ही देशातील दुसरी आंतरग्रह मोहीम आहे. (Venus Misson Shukrayaan 1) शुक्र मोहिमेचे उद्दिष्ट त्याच्या भोवतालच्या कक्षेतून ग्रहाचा अभ्यास करणे हा आहे. शुक्राची पृष्ठभाग आणि उप-पृष्ठभाग, त्याचे वातावरण, त्याचे आयनॉस्फियर आणि सूर्याशी असलेल्या संबंधांची तपासणी करण्यासाठी ही ISRO मोहीम भारत आणि परदेशातून वैज्ञानिक उपकरणे घेऊन जाणार आहे.
शुक्र, ज्याला पृथ्वीचा जुळा ग्रह म्हणून संबोधले जाते. (ISRO) शास्त्रज्ञांना त्याच्या समान वस्तुमान, घनता आणि आकारामुळे ग्रहांच्या उत्क्रांतीचा सखोल अभ्यास करण्याची एक अनोखी संधी देत आहे. म्हणून (Venus Misson Shukrayaan 1) शुक्र हा नेहमीच शास्त्रज्ञांच्या आवडीचा ग्रह राहिला आहे. तथापि, पृथ्वीशी समानता असूनही, शुक्र त्याच्या अतिशय भिन्न पर्यावरणीय परिस्थितीसाठी ओळखला जातो. शुक्राच्या पृष्ठभागाचे तापमान अंदाजे 462 अंश सेल्सिअस आहे, जे सूर्याच्या सर्वात जवळचा ग्रह बुध पेक्षा जास्त गरम आहे. ग्रीनहाऊस इफेक्टमुळे हे घडत असल्याचे शास्त्रज्ञांचे मत आहे. शुक्र हा ग्रह सूर्याच्या जवळ असल्यामुळे, पृष्ठभागावरील पाण्याचे बाष्पीभवन होतो. पाण्याची वाफ हा हरितगृह वायू असल्याने, त्याने ग्रहाला लक्षणीयरीत्या गरम केले आहे.
After landing on Moon, #ISRO is now aiming to land on Venus! 🔥
Dr. Somanath has confirmed that the Shukrayaan mission in Mar 2028 will also carry a descent probe!
It'll be designed to survive entry into Venus' harsh atmosphere & descend under parachute to reach the surface!🌡 pic.twitter.com/EYwDOjv3TX
— ISRO Spaceflight (@ISROSpaceflight) September 21, 2024
अत्यंत उष्ण तापमानामुळे कोणतेही लँडर शुक्रावर दोन तासांपेक्षा जास्त काळ राहू शकले नाही. त्याच वेळी, (Venus Misson Shukrayaan 1) शुक्रावरील वातावरणाचा दाब पृथ्वीच्या तुलनेत खूप जास्त आहे. हे पृथ्वीवरील महासागरांच्या खाली जाणवणाऱ्या दाबासारखेच आहे. शुक्राचे 96.5% वातावरण कार्बन डायऑक्साइडने बनलेले आहे आणि ग्रहावर सल्फ्यूरिक ऍसिडचे ढग आहेत. शुक्र आपल्या अक्षावर पृथ्वीपेक्षा खूप हळू फिरतो. शुक्राची एक परिक्रमा सुमारे 243 पृथ्वी दिवसांच्या बरोबरीची असते.
शुक्राचा अभ्यास करणे का महत्त्वाचे?
जेव्हा पृथ्वी आणि शुक्र एकमेकांच्या सर्वात जवळ येतात, तेव्हा ते मिशनसाठी सर्वात लहान मार्ग प्रदान करतात आणि हे दर 19 महिन्यांनी एकदा होते. हे (Venus Misson Shukrayaan 1) मिशन आधी 2023 मध्ये नियोजित होते. परंतु अलीकडील कॅबिनेटनुसार, आता मार्च 2028 साठी मंजुरी मिळाली आहे. या (Venus Misson) मिशनमध्ये अंदाजे 100 किलो वजनाचा वैज्ञानिक पेलोड असेल. ते भारताच्या इतर अंतराळ संशोधन मोहिमांप्रमाणेच योजनेचे अनुसरण करेल आणि उपग्रह पृथ्वीच्या कक्षेत वेग वाढवत, शुक्राच्या दिशेने जाईल. एकदा उपग्रहाने पृथ्वीच्या कक्षेतून बाहेर पडल्यानंतर, त्याला शुक्रापर्यंत पोहोचण्यासाठी सुमारे 140 दिवस लागतील.