वन्यजीव संरक्षण दिन
Wildlife Conservation Day : 2012 पासून, 4 डिसेंबर हा ‘जागतिक वन्यजीव संरक्षण दिन’ म्हणून ओळखला जातो. हा सन्मान 2012 मध्ये अमेरिकेच्या तत्कालीन परराष्ट्र मंत्री हिलरी क्लिंटन (Hillary Clinton) यांनी वन्यजीव नष्ट होणे, धोक्यात आणणे, जागतिक वन्यजीव तस्करी, शिकार यासह समस्यांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी तयार केला होता.
वन्य प्रजातींना संरक्षित करण्याच्या सराव
वन्यजीव संरक्षण म्हणजे निरोगी वन्यजीव प्रजाती किंवा लोकसंख्या राखण्यासाठी आणि नैसर्गिक परिसंस्था पुनर्संचयित करण्यासाठी, संरक्षित करण्यासाठी वन्य प्रजाती आणि त्यांच्या अधिवासांचे संरक्षण करण्याच्या सरावाचा संदर्भ देते . वन्यजीवांना मुख्य धोक्यांमध्ये अधिवासाचा नाश , ऱ्हास, विखंडन, अतिशोषण , शिकार , प्रदूषण, हवामान बदल आणि अवैध वन्यजीव व्यापार यांचा समावेश होतो. IUCN चा अंदाज आहे की, मूल्यांकन केलेल्या 42,100 प्रजाती नष्ट होण्याचा धोका आहे.
निसर्गाची जागरूकता काळाची गरज अन्यथा वन्यजीव येतील धोक्यात
जैवविविधतेवरील 2019 च्या संयुक्त राष्ट्राच्या (United Nations) अहवालात हा अंदाज एक दशलक्ष प्रजातींपेक्षा जास्त आहे. पृथ्वीवरील संकटग्रस्त प्रजातींचा समावेश असलेल्या वाढत्या परिसंस्था नष्ट होत आहेत. या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी, पृथ्वीवरील वन्यजीवांचे संरक्षण (Wildlife Conservation) करण्यासाठी राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय दोन्ही सरकारी प्रयत्न केले गेले आहेत. निसर्ग संवर्धन, जागतिक वन्यजीव निधी, आणि कॉन्झर्व्हेशन इंटरनॅशनल (Conservation International) सारख्या संवर्धनासाठी समर्पित असंख्य गैर-सरकारी संस्था (NGO’s) देखील आहेत .
आंतरराष्ट्रीय चित्ता दिन
तसेच, आज आंतरराष्ट्रीय चित्ता दिन हा देखील, चित्त्यांच्या संवर्धनासाठी आणि त्यांच्या कमी होत चाललेल्या नैसर्गिक अधिवासाबद्दल जागरुकता निर्माण करण्यासाठी साजरा केला जातो. यावेळी कुनो राष्ट्रीय उद्यानातील दोन बिबट्यांना (Leopard) खुल्या जंगलात सोडण्यात येणार आहे. हे पाऊल पर्यावरणीय संतुलन पुनर्संचयित करण्यासाठी आणि जैवविविधता जतन करण्याच्या दिशेने एक प्रमुख पाऊल आहे. चित्तांचे संवर्धन केल्याने केवळ परिसंस्था बळकट होत नाही तर ते मानव आणि निसर्गाच्या सहअस्तित्वाला प्रोत्साहन देते.
