‘झाकीर हुसैनच्या तबल्याचा नाद गुंजत राहील’
मुंबई/नवी दिल्ली (Zakir Hissain) : जगप्रसिद्ध तबलावादक आणि पद्मविभूषण पुरस्कार विजेते उस्ताद झाकीर हुसैन यांचे वयाच्या 73 व्या वर्षी निधन झाले. जगभरात तबलावादनाला नवी उंची देणारे महान तबलावादक पद्मविभूषण पुरस्कार विजेते उस्ताद झाकीर हुसैन (Zakir Hissain) हे इडिओपॅथिक पल्मोनरी फायब्रोसिस (IPF) या गंभीर आजाराने ग्रस्त होता. दोन आठवडे सॅन फ्रान्सिस्कोच्या रुग्णालयात त्यांच्यावर उपचार सुरू होते, तिथे त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला.
महान संगीतकाराचा वारसा
उस्ताद झाकीर हुसैन (Zakir Hissain) यांनी भारतीय शास्त्रीय संगीत आणि तबला वादनाला जगभरात ओळख दिली. त्यांचे संगीत हे प्रेम, सहकार्य आणि संस्कृती जोडण्याचे माध्यम बनले. त्यांच्या ‘शक्ती’, ‘प्लॅनेट ड्रम’ आणि ‘ग्लोबल ड्रम प्रोजेक्ट’ या बँडने जगभरातील संगीतप्रेमींच्या हृदयात स्थान निर्माण केले.
#ZakirHussain, one of the world’s most transcendent musicians, has passed away at the age of 73 – confirms Jon Bleicher of Prospect PR, representing the family. pic.twitter.com/Hkrm5xkrqK
— ANI (@ANI) December 16, 2024
मुंबईत जन्मलेला, वयाच्या 11 व्या वर्षी अमेरिकेत पहिला कॉन्सर्ट
उस्ताद झाकीर हुसैन (Zakir Hissain) यांचा जन्म 9 मार्च 1951 रोजी मुंबईत झाला. त्यांचे वडील उस्ताद अल्लाह राखा कुरेशी हे स्वतः उत्तम तबलावादक होते. बालपणापासूनच संगीताकडे झुकलेल्या झाकीरने वयाच्या 3 व्या वर्षी तबला वाजवण्यास सुरुवात केली आणि वयाच्या 11 व्या वर्षी अमेरिकेत पहिला कॉन्सर्ट केला. 1973 मध्ये त्यांनी त्यांचा पहिला अल्बम ‘लिव्हिंग इन द मटेरियल वर्ल्ड’ लाँच केला. त्यांच्या संगीताने भारतीय शास्त्रीय वादनाला नवीन उंचीवर नेऊन आंतरराष्ट्रीय स्तरावर लोकप्रिय केले.
Tabla player Ustad Zakir Hussain is no more, breathed his last at the age of 73#zakirhussain #RIP #ZakirHussainDeath pic.twitter.com/Dqih62i7yS
— Akki Sehra (@Akkisehra) December 15, 2024
तबलावादक ते ‘उस्ताद’ असा प्रवास
झाकीर हुसैन (Zakir Hissain) यांचा जन्म 9 मार्च 1951 रोजी माहीम, मुंबई येथे झाला. त्यांचे वडील उस्ताद अल्ला राखा कुरेशी हे स्वत: जगप्रसिद्ध तबलावादक होते. संगीताची ही संस्कृती त्यांना लहानपणापासूनच मिळाली. वयाच्या अवघ्या 3 व्या वर्षी त्यांनी तबला वाजवायला सुरुवात केली आणि वयाच्या 12 व्या वर्षी पहिला सार्वजनिक कार्यक्रम दिला. त्यांचे शिक्षण सेंट मायकल स्कूल आणि सेंट झेवियर्स कॉलेज, मुंबई येथे झाले. त्याच्या अप्रतिम कौशल्याने लहानपणापासूनच सर्वांना प्रभावित केले. वयाच्या 11 व्या वर्षी त्यांनी अमेरिकेत पहिला कॉन्सर्ट दिला. 1973 मध्ये त्यांनी ‘लिव्हिंग इन द मटेरियल वर्ल्ड’ हा पहिला अल्बम रिलीज केला.
Union Minister Amit Shah condoles demise of Ustad Zakir Hussain
Read @ANI | Story https://t.co/rC92V0djQI#AmitShah #ZakirHussain pic.twitter.com/du369TO9kX
— ANI Digital (@ani_digital) December 16, 2024
पुरस्कार आणि सन्मान
उस्ताद झाकीर हुसैन (Zakir Hissain) यांना देश-विदेशातील अनेक प्रतिष्ठित पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले.
– 1988: पद्मश्री
– 2002: पद्मभूषण
– 2023: पद्मविभूषण
– तीन वेळा ग्रॅमी पुरस्कार विजेता
– संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार
– SFJazz जीवनगौरव पुरस्कार
वारसा आणि योगदान
झाकीर हुसैन (Zakir Hissain) यांनी भारतीय शास्त्रीय संगीताला नवी ओळख तर दिलीच, पण पाश्चात्य संगीताची सांगड घालून जगभर लोकप्रिय केले. त्यांची ‘लया’ आणि संगीताची सखोल जाण पुढील पिढ्यांना प्रेरणा देत राहील. “संगीताच्या सीमा खोडून काढणे आणि नवीन शक्यता निर्माण करणे” हे त्यांचे योगदान सदैव स्मरणात राहील.