नवी दिल्ली (Piyush Goyal) : केंद्रीय वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पीयूष गोयल यांनी ‘राष्ट्रीय सेंद्रिय उत्पादन कार्यक्रम (NPOP)’ च्या 8 व्या आवृत्तीच्या शुभारंभ प्रसंगी सांगितले. ‘पुढील तीन वर्षांत सेंद्रिय उत्पादनांची निर्यात ₹20,000 कोटींपर्यंत वाढवण्याची भारताची क्षमता आहे.’ हा कार्यक्रम भारतीय कृषी आणि प्रक्रियाकृत अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (APEDA) आणि FICCI यांनी आयोजित केला होता.
द्योग मंत्री पीयूष ते म्हणाले, भारतीय शेतकऱ्यांनी हळूहळू सेंद्रिय शेतीकडे वळले पाहिजे, ज्यामुळे देशांतर्गत उत्पादन वाढेल आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठ (International Market) काबीज होईल. सध्या, सेंद्रिय उत्पादनांची (Organic Produce) निर्यात सुमारे ₹5,000-₹6,000 कोटी आहे, जी पुढील तीन वर्षांत ₹20,000 कोटींपर्यंत वाढवता येईल.
गोयल यांनी पुढे सांगितले की, सहकार मंत्रालय (Ministry of Co-operation), कृषी मंत्रालय (Ministry of Agriculture) आणि वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालय (Ministry of Industries) सेंद्रिय शेतीला प्रोत्साहन देण्यासाठी कौशल्य विकास, प्रशिक्षण, निर्यात सुविधा, विपणन आणि पॅकेजिंगमध्ये शेतकरी आणि शेतकरी उत्पादक संघटनांना (FPO) संयुक्तपणे मदत करत आहेत. ते म्हणाले की, जगभरात सेंद्रिय उत्पादनांची मागणी सुमारे ₹1 लाख कोटी आहे, जी ₹10 लाख कोटींपर्यंत वाढू शकते.
जगात सेंद्रिय शेती करणाऱ्या शेतकऱ्यांची संख्या भारतात सर्वाधिक आहे आणि सेंद्रिय शेतीखालील क्षेत्रात दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. थोडेसे अतिरिक्त प्रयत्न करून, आपण सेंद्रिय शेतीमध्ये जागतिक आघाडीवर येऊ शकतो, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न लक्षणीयरीत्या वाढेल आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत भारतीय सेंद्रिय उत्पादनांना प्रोत्साहन मिळेल.
या कार्यक्रमात, मंत्र्यांनी एक समर्पित NPOP पोर्टल लाँच केले, जे सेंद्रिय क्षेत्रातील भागधारकांना अधिक पारदर्शकता आणि कामकाज सुलभ करेल. त्यांनी NPOP चा प्रगत ट्रेसेबिलिटी प्लॅटफॉर्म, ट्रेसनेट 2.0 देखील लाँच केला, जो अखंड ऑपरेशन्स आणि नियामक देखरेखीसाठी चांगली साधने प्रदान करेल.
यावेळी, मंत्र्यांनी ट्रेसनेट 2.0 द्वारे जारी केलेले पहिले पाच नोंदणी प्रमाणपत्र सेंद्रिय ऑपरेटर्सना वितरित केले. APEDA चे नवीन डिझाइन केलेले पोर्टल देखील प्रदर्शित करण्यात आले, जे कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न क्षेत्रातील भागधारकांना चांगला वापरकर्ता अनुभव आणि माहिती प्रदान करेल. एक नवीन अ‍ॅग्री एक्सचेंज पोर्टल देखील सुरू करण्यात आले, ज्यामुळे कृषी निर्यातीवरील डेटा आणि अहवाल तयार करणे सोपे होईल.
वाणिज्य विभागाचे अतिरिक्त सचिव आणि राष्ट्रीय जैवतंत्रज्ञान (National Biotechnology) मान्यता मंडळाचे (NAB) अध्यक्ष राजेश अग्रवाल म्हणाले, “एनपीओपी पोर्टलची अपग्रेड केलेली आवृत्ती भारतीय सेंद्रिय शेतीमध्ये एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. यामुळे शाश्वतता आणि पारदर्शकतेद्वारे उत्पादन आणि निर्यात वाढेल. ही आवृत्ती जागतिक गरजा लक्षात घेते आणि भारतीय शेतकऱ्यांना सक्षम बनवते. याअंतर्गत, विशेष परिस्थितीत अ-जैविक (Non-Biological) ते सेंद्रिय रूपांतरण वेळ कमी केला जाऊ शकतो.
शेतकऱ्यांना एका उत्पादन समूहातून दुसऱ्या समूहात जाण्याची आणि सेवा पुरवठादार बदलण्याची लवचिकता दिली जाते. शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनाची योग्य किंमत मिळावी म्हणून संपूर्ण सेंद्रिय उत्पादन NPOP मध्ये खरेदी करण्याची तरतूद आहे. सेंद्रिय अन्न उत्पादनात भारताला जागतिक नेता बनवण्याच्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदी (PM Narendra Modi) यांच्या संकल्पाला साकार करण्यात ही पावले महत्त्वाची भूमिका बजावतील.
